Gönüllü ve Çakır, “Aile ve Medya” konulu söyleşiye konuk oldu
Karadeniz Ereğli Dijital Medya ve Gazeteciler Derneği (ERMED) Başkanı, Gazeteci Doğan Gönüllü ve BEUN Karaelmas Siber Güvenlik Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Semih Çakır, Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Teoman Duralı İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi’nde düzenlenen “Aile ve Medya” konulu söyleşiye konuşmacı olarak katıldı.
02 Aralık 2025 19:11
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Teoman Duralı İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı 3. sınıf öğrencilerinin Sosyal Sorumluluk Projesi kapsamında düzenledikleri Aile ve Medya konulu söyleşiye, Karadeniz Ereğli Dijital Medya ve Gazeteciler Derneği (ERMED) Başkanı, Gazeteci Doğan Gönüllü ve BEUN Karaelmas Siber Güvenlik Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Semih Çakır konuşmacı olarak katıldılar. Gazeteci Sabriye Aşır’ın moderatörlüğünde, 24 Kasım Pazartesi günü gerçekleştirilen ve Prof. Dr. Bekir Topaloğlu Amfisi’nde düzenlenen söyleşiyi, akademisyenler ve öğrenciler takip etti.
Medyada dijitalleşme konusunu ele alan Karadeniz Ereğli Dijital Medya ve Gazeteciler Derneği (ERMED) Başkanı, Gazeteci Doğan Gönüllü, teknoloji ile birlikte hem medya içeriklerinin üretim hızının, hem de medya içeriklerine ulaşma hızının arttığını dile getirirken, medya içeriklerinin de o içeriği üreten kişinin dünya görüşü ve bakış açısından ayrı tutulamayacağına dikkat çekti. Gönüllü, “Hız burada yer yer de dezavantaj haline dönüşerek kafaları karıştırmaya başladı. Beraberinde de bilgi yağmurunu ve yankı odalarını getirdi. Medyanın sizlere ilettiği her şeyin de bilgi olmadığını akıldan çıkarmamak gerekir. Bilgi gerçekliğe dayanır. Fakat bilgi ile yorumu da karıştırmalıyız. Medyada bilgi ile yorumu birbirinden ayıran ayraçlar var. Biz gazeteciler ‘haber kutsal, yorum hürdür’ deriz. Medya içeriklerini, haberleri üretenler bu editöryal notları ekleyerek; içeriğin haber, yorum ya da reklam olduğunu etik açıdan belirtmelidirler.” dedi.
Teknolojinin ve dijitalleşmenin bireylerin sosyalleşmesi ve aile dinamiklerine etkisi ile ilgili bir soru üzerine de Gönüllü, şu ifadelere yer verdi: “Teknolojiyi bir fırsat olarak kullanmamız önemli. Mevlana’nın ifadesindeki gibi ‘Neyi arıyorsak oyuz.’ Biz eğer ayrışmayı arıyorsak ayrışmayı fakat eğer uyumlanmayı arıyorsak da, uyumlanmayı kitle iletişim organlarının tamamında bulabiliriz. Özen göstermemiz gereken, karşı karşıya kaldığımız medya içeriklerini sentezleyebilme becerisine sahip olmaktır. Ünlü birisi bir şey söyledi diye, o mutlaka doğrudur yanılgısına kapılmak yanlış olur. Aile büyüklerinizde de belki bunun gibi yaklaşımlara tanık olabilirsiniz. O ünlü kişinin söyledikleri, acaba alanı ile ilgili yaptığı bir açıklama mıdır, yoksa yalnızca popüler olma kaygısıyla söylenen popülist ifadeler midir? Bunu ayırabilmek gerekir. İşimiz zor evet; bilgi yağmuru var, algı yönetimi var, siyaset var, ekonomik kaygılar var. Yalan haberle gerçekleri birbirinden ayırmak için sorgulamak ve başka kaynaklardan da doğrulamak yoluna gitmemiz, en doğru davranış olacaktır. Zaten aydın insan sorgulayan insan demektir.”
Okurun ilgisini çekmek için atılan, yanlış yönlendirici ve “tık tuzağı” başlıkların da okur ve izleyicilere yönelik saygısız bir yaklaşım olduğunu dile getiren Gönüllü, okurların da bu tür haber kaynaklarının bu yanlış yaklaşımlarının farkında olması gerektiğine işaret etti.
BEUN Karaelmas Siber Güvenlik Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Semih Çakır ise konuşmasında, dijital okuryazarlığın neden günümüz için son derece önemli bir beceri olduğunu anlattı. Dijitalleşmenin, insanlık tarihindeki en önemli dönüm noktalarından biri olduğunu ifade eden Dr. Öğr. Üyesi Çakır, şu görüşlere yer verdi: “Teknolojiyi kullanırken, amaçlarımız doğrultusunda, etik ve ahlak çerçevesinde kullanmamız gerekiyor. Aslında hepimiz sistem içerisinde sosyal medyanın kölesi konumundayız. Sosyal platformlarda hesabı olan her birimiz, gerçekte o platformlarının birer çalışanı gibiyiz. Çünkü orada sunulan içerikleri üreten bizleriz. Platformlarda artık kişiye özgü içerikler üretiliyor. Sizin ekran karşısındaki davranışlarınız, ekran süreniz, seçimleriniz gibi veriler depolanır. Daha sonra yeniden bu platformu kullandığınızda da karşınıza önceki davranışlarınız doğrultusunda içerikler gelir.”
Elektronik cihazlara yüklenen uygulamaların kullanıcılarla ilgili çeşitli verileri takip edebildiğini de anımsatan Dr. Öğr. Üyesi Semih Çakır, “En azından daha sonra verdiğimiz izinleri ayarlardan değiştirerek, bizimle ilgili hangi bilgilere ulaşılabileceğini kısıtlayabiliyoruz.” dedi. Dijital mahremiyet, kişilerin internet ortamında taklit edilmesi ve deepfake teknolojisi hakkında da bilgi veren Dr. Öğr. Üyesi Çakır şunları kaydetti: “Dijitalleşme ile birlikte aslında fiziksel dünyamızdaki her şeyin dijital dünyaya yansımasını yaşıyoruz. Dijitalleşmenin avantajları olduğu kadar maalesef dezavantajları da var. Burada önemli nokta bilinçli kullanım. Yani burada dijital okuryazar olmak, neyi nasıl ve ne amaçla kullanacağımızın ayırdında olmak önem arz ediyor. Sosyal medya paylaşımları konusunda da, tıpkı karbon ayak izi gibi, bir dijital ayak izimizin olduğunu unutmayalım. Bu anlamda bir paylaşım yapmadan önce bunu neden yaptığımızı düşünmek önemli. Paylaştığımız içeriklerin depolandığını ve kaybolmadığını, dijital ayak izimizin oluştuğunu unutmamamız gerekir.”
Gönüllü ile Dr. Öğr. Üyesi Çakır’ın, üniversite öğrencileriyle, geleneksel (konvansiyonel) medyadan internet ve dijital medya sürecine geçişin nasıl yaşandığı ve bireyleri nasıl etkilediği, Yeni Medya kavramı, bireylerin toplum ve aile içinde yalnızlaşarak kendi dünyalarına hapsolmaları, sosyal medyanın aile içinde iletişimi, kültürü ve empati duygusunu nasıl etkilediği, manipülatif haberler-dezenformasyon ve tık tuzağı içerikler karşısında okur-izleyici tavrı, okur-izleyicinin aktif bir katılımcıdan pasif tüketicilere dönüştürülmesi, medya okuryazarlığı ve kuşkuculuk bağlamında medya içeriklerine eleştirel gözle bakmada kullanabileceğimiz araçlar, medyanın düşünme ve okuma biçimlerimiz üzerindeki etkileri gibi konulara da değinilirken, öğrencilerden gelen sorular da yanıtlandı.
Söyleşi programının son bölümünde, Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Teoman Duralı İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Batı Dilleri ve Edebiyatları Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Selin Marangoz tarafından konuk konuşmacılara teşekkür belgeleri sunulurken, SSP projesi ekibi öğrenciler de konuşmacılara çiçek takdim etti. Karadeniz Ereğli Dijital Medya ve Gazeteciler Derneği (ERMED) Başkanı, Gazeteci Doğan Gönüllü ve BEUN Karaelmas Siber Güvenlik Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Semih Çakır söyleşi etkinliğinin ardından, Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Melih Geniş’i de ziyaret ederek Öğretmenler Günü’nü kutladılar.
